Sprookjes onderzoek 

Karin Drenth

Sprookjesbeelden zijn zo universeel dat ze door een ieder als waar erkend kunnen worden. Niet voor niets zijn Grimm sprookjes uitgeroepen tot Unesco beschermd wereld erfgoed. Waar een sprookje zo diep wortelt in een levend verleden, is het ook mogelijk om andersom, in de juiste onderzoekshouding, deze weg terug te bewandelen. De methode is die van het beoordelende beschouwen, term afkomstig van Goethe. Zie verder website www.dynamisch.nu voor de fenomenologische benaderingswijze.

Hieronder volgt een schets van hoe het in een onderzoeksgroep toe kan gaan.

De eerste stap - het beluisteren en terughalen in de herinnering
Het beluisteren van het sprookje. Onbevangen genietend. Alle zintuigen open. Gevolgd door het herinneren. Je gaat gezamenlijk aan het werk door beeld voor beeld het verhaal op te diepen. Zo concreet mogelijk, van titel tot slotakkoord. Zonder uitweidingen van fantasie of weldenkendheid en zonder weglating van enig detail. Je vult elkaar aan waar nodig. Je wordt hier geheel tot waarnemingsinstrument voor het sprookje. Goethe spreekt van de exacte zintuigelijke fantasie. Deze stap brengt met zich mee, zoals snel zal blijken, een stukje innerlijke scholing in terughouding. Het sprookje is nu geheel ´in bezit genomen´ door de groep.

De tweede stap - het onderzoek
Wat één geheel was in stap 1, laat je nu uit een vallen in losse onderdelen. Je kan zeggen, dat je onderduikt in de wereld van de tijd, waar je voorheen in de ruimtelijke wereld was. Wat je gaat doen is je verdiepen in alles wat je aan het sprookje maar opvalt. Personages, verhaallijnen, getallen, elementen, herhalingen, opdrachten, vragen, stemmingen, de verschillende decors, alles wat je wilt. En, er in verwijlen, dat doe je in deze fase.
(Verwijlen is een term die gehanteerd wordt in de kunst-esthetica van H.G. Gadamer, om aan te duiden hoe je je moet aanleren om in een kunstobject door te dringen.) Een mooi woord, proevend verwijlen. Hoe je dat doet? Door heen en weer te pendelen tussen invoelend begrijpen en vervolgens begrijpend benoemen.

De derde stap - tot uitspraken komen over het totale sprookje
Omdat dit nog steeds ons verstand te boven zal gaan, kiezen we voor het volgende. Er wordt een moment van stilte ingelast. En in deze stilte worden alle herinneringen, karakteristieken en indrukken uitgewist. In de stilte ontstaat hopelijk een beeld. Het kan ook iets anders zijn. Een geluid, muziek of een gewaarwording. Dit delen we met elkaar. Zo komt ten slotte wat door analyse uiteengevallen was, op een hoger, sociaal plan weer bij elkaar.

Ter afronding is er nog de vierde, tevens laatste stap
Wat in de tweede stap in kleine afzonderlijke stukken uiteen is gevallen en in de derde stap tot ieders individuele beeld is geworden, kan in de laatste stap weer iets gezamenlijks worden. ”Waar ging dit sprookje nu echt over?”

Als u belangstelling hebt voor de start van een dergelijke groep in Groningen, dan kunt u contact opnemen met Karin Drenth.


050 5264727

Wilt u meer lezen over de stichting de levensboom? Zie: www.levende-sprookjes.nl

print deze pagina...

© Antroposofie in Groningen 2010-2024